Μ’ έναν σκοπό αλαργινό, λίγα λόγια στο χαρτί και ένα κέρασμα μας βρήκε το τελευταίο πρωινό του Μάρτη στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης μας, της Νέας Ερυθραίας, όπου ξεναγηθήκαμε στον «Περίπατο Μνήμης της Μικρασιατικής Ερυθραίας». Αφορμή, το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Επιθυμία, να ανακαλύψουμε τις ρίζες μας, να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Ψηλαφίσαμε μνήμες, γνωρίσαμε τον τόπο που ζούμε και περπατάμε, μικρύναμε για λίγο το χάσμα των γενεών. Συνοδός, το ακούραστο πάθος του ακαταπόνητου φιλολόγου και συγγραφέα Θοδωρή Κοντάρα. Ανάμεσα στους μαθητές πολλοί εκείνοι που έχουν καταγωγή μικρασιατική. Πριν την επίσκεψη μίλησαν με παππούδες και γιαγιάδες, ανέσυραν από το συρταράκι των αναμνήσεων ιστορίες και ονόματα, ξεσήκωσαν συνταγές και τις ζύμωσαν με τη χαρά της νιότης, τραγούδησαν σκοπούς ερωτικούς της Μικράς Ασίας, έδωσαν τα χέρια στον κύκλο, έδεσαν τις καρδιές τους στο παρόν. Και κάπου εκεί, ανάμεσα στο πράσινο του κήπου και τη χαρά της συνάντησης, μύρισε βούτυρο, μύρισε καημός, μύρισε Ερυθραία.
Κάποιος έγραψε πως ίσως τα παιδιά στα σχολεία θα έπρεπε να επισκέπτονται ανθρώπους ηλικιωμένους και να ακούνε ιστορίες από τις παλιές εποχές. Γιατί στην εποχή μας πλήθυναν οι σπασμένοι κρίκοι και λιγόστεψε η παράδοση στα χείλη των παιδιών. Και οι ιστορίες έχουν τη δύναμη κάποτε να ανασταίνουν έναν κόσμο που ζει μέσα μας μυστικά: τον πόνο των ανθρώπων που ξεριζώθηκαν βίαια, εκείνων που έχτισαν τη ζωή τους από την αρχή με πέτρες και λέξεις, που φύτεψαν ένα γεράνι στο μπαλκόνι τους -μνημείο της θύμησης και της πυρκαγιάς- και που όταν πέφτει η νύχτα τραγουδούν σκοπούς από την παλιά πατρίδα.
Ακολουθούν εντυπώσεις μαθητών από τη διδακτική μας επίσκεψη.
Υπεύθυνη εκπαιδευτικός διδακτικής επίσκεψης: Γιώτα Αθανασίου, ΠΕ02,
συνοδός εκπαιδευτικός: Βέρα Χατζή, ΠΕΟ2
Μπαίνοντας σε μια … «Χρονομηχανή»
Αυτό ακριβώς κάναμε την Παρασκευή 31 Μαρτίου, που επισκεφθήκαμε το Πνευματικό Κέντρο της Νέας Ερυθραίας, που στεγάζεται στη Βίλα Κώστα. Περνώντας τις πύλες του κτηρίου, νιώθεις λες και ταξιδεύεις σε μια άλλη χρονική περίοδο, σε ένα αρχοντικό μιας άλλης Ελλάδας. Εκεί, λοιπόν, γνωρίσαμε την ιστορία της παλαιάς, αλλά και της σύγχρονης Ερυθραίας και παράλληλα μάθαμε για εμάς και το ποιοι πραγματικά είμαστε.
Ο πολυαγαπητός κύριος Κοντάρας με την ανάλαφρη διάθεσή του και το ασυναγώνιστο χιούμορ του, καθώς και τις ατελείωτες γνώσεις του έκανε την εκδρομή μας πραγματικά ξεχωριστή. Μοιράστηκε με κάθε συμμαθητή μας που είχε μικρασιατική καταγωγή λεπτομέρειες για την προέλευση της οικογένειάς του και μάλιστα γνώριζε περισσότερες και από τα ίδια τα παιδιά. Έπειτα παρακολουθήσαμε ένα βίντεο που μας ενημέρωσε για την ιστορία των 3000 χρόνων των Ελλήνων στη Μικρά Ασία, αρχίζοντας από τον αποικισμό των Δωριέων, των Ιωνίων και των Αιολέων έως και το οριστικό τέλος, το 1922 με την μικρασιατική καταστροφή. Το πόσα από όσα θεωρούμε μεγάλα ελληνικά επιτεύγματα γεννήθηκαν στην Ιωνία, ήταν πράγματι εντυπωσιακό. Ο κύριος Κοντάρας, μας έδειξε έπειτα αναπαράσταση της Χερσονήσου της Ερυθραίας και των πόλεων αυτής στο καταπράσινο κήπο της Βίλας. Είδαμε ξεχωριστά κάθε πόλη και τις παραδόσεις της και γίναμε κοινωνοί της πληθώρας της κουλτούρας που υπήρχε έξω από την πλέον γνωστή Σμύρνη. Τέλος, θέλοντας να μπούμε στο αυθεντικό κλίμα της Ερυθραίας, ολοκληρώσαμε την ξενάγησή μας με εδέσματα που είχε ετοιμάσει το τμήμα μας ειδικά για την διδακτική αυτή επίσκεψη, ενώ τραγουδήσαμε και χορέψαμε παραδοσιακούς σκοπούς της Μικράς Ασίας.
Έχοντας λοιπόν ενημερωθεί πλήρως για την ιστορία της Μικράς Ασίας και έχοντας χορτάσει, χορέψει και χαρεί, φύγαμε από το κέντρο με μια γλυκόπικρη γεύση. Πικρή για τις κακουχίες που πέρασαν οι αθώοι κάτοικοι της Ιωνίας, αλλά και γλυκιά τόσο για την υπεροχή τους παρά τις αντιξοότητες, όσο και για τα …μπισκότα και τις πίτες που είχαμε γευτεί. Θα πρότεινα σε όλους να επισκεφθούν το Πνευματικό Κέντρο της Νέας Ερυθραίας για να μάθουν προπάντων για τη δική τους ταυτότητα!
Ρότσκος Φίλιππος
Αν αναλογιστούμε στη σημερινή εποχή πόσοι γνωρίζουν τις πραγματικές τους ρίζες, θα συνειδητοποιήσουμε ότι το ποσοστό είναι ελάχιστο. Έτσι λοιπόν, οι διδακτικές επισκέψεις σε συνδυασμό με τη θέληση, την όρεξη και τη ζωντάνια τόσο των παιδιών, όσο και των καθηγητών, αποτελούν γερά θεμέλια για τη δημιουργία αξέχαστων στιγμών και αναμνήσεων.
Πράγματι, έχοντας ζήσει πλέον αυτή τη μοναδική ξενάγηση στο ΚΕΜΜΕ, μπορώ να βεβαιώσω ότι αισθάνομαι ολοκληρωμένη, τόσο ως άνθρωπος, όσο και ως κάτοικος της Νέας Ερυθραίας. Η απέραντη όρεξη του κ. Κοντάρα να μας περιγράψει και να διηγηθεί παλιές ιστορίες για τη δημιουργία της πόλης μας, καθώς και η καλοπροαίρετη και ευχάριστη διάθεση όλων μας να πληροφορηθούμε, αλλά και να ψυχαγωγηθούμε, συντέλεσαν σε μια πολύ όμορφη και δημιουργική ημέρα. Ο προσεγμένος χώρος, ο γεμάτος πληροφορίες κήπος, το εξαιρετικά λεπτομερές βίντεο και τα μικρασιατικά εδέσματα που φτιάξαμε όλοι, συνέβαλαν και δημιούργησαν ένα πολύ όμορφο κλίμα, το οποίο ευχαριστηθήκαμε όλα τα παιδιά. Νιώθω πολύ τυχερή που πλέον γνωρίζω κάθε μικρή λεπτομέρεια για την Ερυθραία!
Νάνσυ Πηλιούνη
Η εκδρομή στο Πνευματικό Κέντρο στη Βίλα Κώστα ήταν μια ευχάριστη εμπειρία για μένα. Έμαθα πράγματα που δεν γνώριζα για τους προγόνους μου, που ήρθαν εδώ από διάφορα μέρη της Μικράς Ασίας. Ο κύριος Κοντάρας μας μίλησε σχετικά με την ιστορία της Νέας Ερυθραίας και τους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν εδώ μετά τον διωγμό τους από τη Μικρά Ασία. Άκουγα με μεγάλη προσήλωση αυτά που έλεγε ο κύριος Κοντάρας και η αλήθεια είναι πως συγκινήθηκα από τις ιστορίες των οικογενειών που μας έλεγε, ανάμεσα σε αυτές και τη δικιά μου… Ελπίζω να πραγματοποιούνται πιο συχνά τέτοιου είδους εκδρομές!
Ηλιάννα Πέππα
[…] Ο τρόπος που παρουσίαζε αυτός ο άνθρωπος τις πληροφορίες και τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στις περιοχές αυτές, επιδείκνυε την αγάπη του για τους τόπους αυτούς και την περηφάνεια για την καταγωγή του. Η επίσκεψη στη Βίλα Κώστα μας συνέδεσε πνευματικά με ήθη, έθιμα και παραδόσεις της Μικράς Ασίας. Ήταν μια διασκεδαστική εμπειρία και σίγουρα θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη μας για πολύ καιρό!
Γιώτα Αθανασίου
